Tự mình tuyên truyền cho mình, tự mình
mừng cho mình, đây chính là vọng tâm tác quái. Có câu nói: "Chúng sanh
không có chân tâm, vì có vọng tâm," vọng tâm chính là vọng tưởng. Một
niệm động, thí dụ như niệm về sát sanh nổi lên, hay có một ý nghĩ về trộm
cướp chẳng hạn, tức là vọng tưởng. Ðộng một niệm về dâm, về nói dối, về
uống rượu, đều là vọng tưởng cả. Nói chung động niệm nổi lên là vọng
tưởng. Vọng tưởng là chướng ngại đối với kẻ tu hành. Làm sao để vọng
tưởng không nổi lên? Phải tham thiền, tụng kinh trì chú, tinh thần tập trung,
trong tâm không có hai niệm, đó chính là cách canh giữ vọng niệm.
HT Tuyên Hoá
Cổ đức nói: "Thượng đức bất
đức, hạ đức chấp đức, chấp trước chi đức, bất minh đạo đức." Nay
xin giải nghĩa như sau:
Thượng đức bất đức: Thực hành đạo
Bồ-tát, nhưng không chấp vào hình tích gì, làm việc thiện nhưng không ghi
lại hình tích của hành động thiện. "Vi thiện tu đức," là chuyện tự
nhiên, là bổn phận của mình, do đó không có gì làm cho mình thêm kiêu
ngạo, thêm tự mãn. Không nên nói rằng: "Tôi làm điều phước đức, tôi
làm điều thiện, tôi làm những việc hay," và ngay những ý nghĩ như vậy
cũng không nên có nữa.
Người ta nói: "Thiện, mà muốn cho
người ta thấy thì chẳng phải là chân thiện; ác mà muốn cho người ta không
biết, là điều đại ác." Kẻ chân chánh thực hành Bồ-tát đạo thì làm
việc gì cũng như không làm, hết thẩy mọi thứ đều không chấp trước. Bất
cứ làm công đức gì, không có tâm chấp, không thừa nhận một công đức nào
và đối với mọi người không hề có tâm kiêu ngạo hay tự mãn. Ðó là nghĩa
của "thượng đức bất đức."
Người có trí huệ chân chánh, không
nhận mình là người có trí huệ. Người có đạo đức chân chánh không thừa
nhận mình có đạo đức. Người có học vấn chân chánh, không có tâm kiêu
ngạo, không coi thường kẻ khác. Người tu trì một cách chân chánh, không sanh
tâm tự mãn, tự mình tuyên truyền cho mình.
Hạ đức chấp đức: Một số phàm phu tục
tử, làm được chút ích công đức đã cho là nhiều, đi đâu cũng quảng cáo
việc mình làm, nào tôi làm điều thiện này, tôi làm công đức kia, đi đâu
cũng nêu ra để lừa dối người, hy vọng người khác sẽ quý trọng mình.
Kẻ thượng đức, tuy làm công đức nhưng
không chấp trước công đức. Kẻ hạ đức, tuy làm chút ít công đức lại chấp
vào công đức, tới đâu cũng thừa dịp để tuyên truyền, nào tôi tạo nên
cái chùa này, nào xây cái tháp kia, in kinh này, thuyết pháp như thế kia, tóm
lại, nói hoài không hết công đức. Ðó là tác phong của kẻ hạ đức chấp
đức.
Chấp trước chi đức: Nghĩa là chấp
trước những việc, đại khái như: tôi bắc cái cầu trên sông này, tôi lát
con đường kia v.v.
Bất minh đạo đức: Như trên là không
có công đức. Người nào có những ý nghĩ như vậy tức là không thấu hiểu
nghĩa thật của đạo đức.
Tự mình tuyên truyền cho mình, tự mình
mừng cho mình, đây chính là vọng tâm tác quái. Có câu nói: "Chúng sanh
không có chân tâm, vì có vọng tâm," vọng tâm chính là vọng tưởng. Một
niệm động, thí dụ như niệm về sát sanh nổi lên, hay có một ý nghĩ về trộm
cướp chẳng hạn, tức là vọng tưởng. Ðộng một niệm về dâm, về nói dối, về
uống rượu, đều là vọng tưởng cả. Nói chung động niệm nổi lên là vọng
tưởng. Vọng tưởng là chướng ngại đối với kẻ tu hành. Làm sao để vọng
tưởng không nổi lên? Phải tham thiền, tụng kinh trì chú, tinh thần tập trung,
trong tâm không có hai niệm, đó chính là cách canh giữ vọng niệm.
0 Kommentare:
Post a Comment